Être i avoir. Być i mieć. Odmiana, zwroty i wyrażenia

Być albo mieć – o to jest pytanie

Czy wartość materialna jest dla Ciebie ważna? Wolisz posiadać cuda świata czy być kimś naprawdę wielkim? A może skrywasz w sobie duszę artysty, dla którego rzeczy codziennego użytku nie mają większego znaczenia?

Niezależnie od tego z kim się utożsamiasz musisz wiedzieć  bardzo ważny szczegół. Być i mieć są jednymi z najbardziej pożytecznych czasowników, dzięki którym zrobisz wielki krok do pokonania bariery  komunikatywności w języku obcym. W przypadku francuskiego, odmiana être i avoir jest nieregularna.
Ale człowieku, głowa do góry! Wystarcz, że nauczysz się tego raz na pamięć, porządnie powtórzysz i już na zawsze będziesz wiedział jak się przedstawić, powiedzieć że masz cudnego kotka , a nawet wyznać iż… chce Ci się spać! Tak, te czasowniki tworzą też wyrażenia i zwroty o zupełnie innym znaczeniu niż pospolite być i mieć. Warto je poznać już na początku drogi w nauce francuskiego i wzbogacić swój język o bardzo wiele.

Przed Wami – na dobry start – odmiana être i avoir. Do dzieła!

Ważne: po kliknięciu w każde, zaznaczone na różowo słówko zostaniesz przekierowany do strony z wymową ♥

Odmiana être

je suis  (ja jestem)
tu es   (ty jesteś)
il/elle est  (on/ona jest)
nous sommes  (my jesteśmy)
vous êtes   (wy jesteście)
ils/elles sont   (oni, one są)

Odmiana avoir

j’ ai (ja mam)
tu as (ty masz)
il/elle a (on/ ona ma)
nous avons (my mamy)
vous avez (wy macie)
ils/elles ont (oni, one mają)

Wymowę tych odmian możesz też posłuchać na youtube (être i avoir).
Zauważ bardzo ważną rzecz: przy wymowie vous êtes, nous avons, vous avez i ils ont, „łączymy” te słowa literką Z przez co wychodzi coś w stylu /wuzet/, /nuzawą/, /wuzawy/, /ilzą/.
Zaś czytając ils i elles nie wymawiaj ostatniej litery „s”!

Wyrażenia i zwroty o innym znaczeniu

 

ÊTRE  + 

en train de (+ czasownik) – być w trakcie robienia czegoś
presse de (+ czasownik) – spieszyć się
en forme/ en bonne santé/ fatigué/ malade – być w formie/ zdrowym/ zmęczonym/ chorym
à l’heure/ en avance/ en retard – być na czas/ za wcześnie/ spóźnionym
enchanté/désolé – miło mi Cię poznać/ przykro mi
content/ mécontent/ déçu/ furieux – być zadowolonym/ niezadowolonym/ rozczarowanym/ wściekłym
au chômage – być bezrobotnym
en panne – być zepsutym
présent/ absent – być obecnym/ nieobecnym
de bonne humeur / en colère – być w dobrym humorze/ zdenerwowanym

Przykłady: 
Il est en train de bricoler. (On jest w trakcie majsterkowania.)
Je suis désolé de mon retard. (Przepraszam za spóźnienie. – dosłownie “Przykro mi”)
Le bus est en panne. (Autobus jest zepsuty.)

Oprócz tego être używamy przy mówieniu o narodowości (np. Je suis anglais.), a także do opisu wyglądu (np. Elle est mince. Blanche est assez grande.).

AVOIR +

…ans (âge) – … lat (wiek)
le temps (de + czasownik) – mieć czas
envie de (+ czasownik) – mieć ochotę na
chaud/ froid – ciepło/ zimno
faim/ soif – głód/ pragnienie
sommeil – sen
peur (de + czasownik/osoba) – mieć strach przed
mal (à la tête, aux pieds, au dos…) – mieć ból (głowy, stóp, pleców…)
trop de (+nazwa) – za dużo
besoin de (+czasownik/ nazwa) – mieć potrzebę
l’air (=sembler) – wygląd (sprawiać wrażenie)
ne pas avoir assez de (+nazwa) – nie mieć wystarczająco dużo

Przykłady:
Nous avons besoin de manger tous les jours. (Mamy potrzebę jeść codziennie.)
J’ai mal à l’estomac. (Mam ból brzucha.)
Vous avez l’air tellement jeune! (Pan wygląda naprawdę młodo!)

Na koniec rzecz najważniejsza – utrwalanie zdobytej wiedzy, tak żeby raz na zawsze weszła do głowy.

A) Najpierw poprawnie przeczytaj odmianę czasowników. W tym celu powtarzaj po lektorze (être i avoir).
B) Przepisz na kartce, kolorem czy zakreślaczem odmianę czasowników. Możesz coś fajnego narysować.
C) Teraz spróbuj samodzielnie, dobrze przeczytać odmianę.
D) Powtarzaj tę czynność wiele razy 🙂 Tak żeby się utrwaliło. Wspomagaj się poprawną wymową lektora.

Pamiętaj o codziennym przypominaniu sobie odmiany tych czasowników. Nie zaszkodzi jeśli powiesisz être i avoir na ścianie przy biurku, lustrze w łazience czy w jakimś innym widocznym miejscu. Możesz też zrobić fiszki i na wyrywki mówić poprawną odmianę. Użyj kreatywności! Po czasie czasowniki zakorzenią się w twojej głowie na zawsze!

A teraz najlepsze – przejdź na poziom wyżej. Powtórz procedurę, tylko tym razem naucz się wyrażeń i zwrotów z être i avoir! Dasz radę – to  nic trudnego, za to naprawdę przydatnego w komunikacji 🙂

Jestem przekonana, że teraz odmiana i wyrażenia z être i avoir, nie będą dla Ciebie skrywały żadnych tajemnic!

Napisz w komentarzu poniżej w jaki sposób opanowujesz odmiany francuski czasowników ♥ 💬

Zobacz też inne tematy z działu gramatyka i słownictwo francuskie.